ŞAMANİZM  VE TÜRKLER Şamanizm her ne kadar Türklerin eski dini olarak bilinse de yanlış olmamakla birlikte doğuşu taş devrine kadar uzanan ve bütün dinleri az ve ya çok etkileyen bir dindir. Bütün dinleri etkilemiş olmasına karşın ağırlık olarak Orta Asya’da etkili olmuş. Fakat Asya’dan Avrupa’ya, Afrika’dan Amerika’ya bütün din ve kültürleri etkilemiştir. Türklerin kültür ve inanç dünyasındaki etkisi ise diğer bütün topluluklara göre daha fazla olmuştur. Ancak doğaldır ki çok geniş bir yelpazede etkili olan bir din ve inanışın kurallarının da çok başlılık göstermesi olağandır. Eğer bu dini en çok etkilenen Türkler açısından birkaç cümleyle özetleyecek olursak Şamanizme göre Dünya gökyüzü, yeryüzü ve yer altı olmak üzere üçe ayrılıyor. Gökyüzü Tanrı Ülgen ve ona bağlı iyi ruhlara ait, Orta Dünya dedikleri yeryüzü insanlara, Aşağı Dünya dedikleri yer altı ise Tanrı Erlik’e bağlı. İyi ruhlar gökyüzünde, insanlar yeryüzünde, kötü ruhlar ise yeraltındalar. İyi ruhlarla ilişkiye girip iyilik yapanlara Akşaman, kötü ruhlarla ilişkiye girip kötülük yapanlara Karaşaman deniyor. Yani kısaca yeryüzünde iyiliğe ve kötülüğe dönük yaşama dolayısıyla da ölümden sonra onlarla birlikte olma durumu. Din adamları Kam olarak adlandırılmaktadır. Günümüzde Türklerin yaşamında şamanizmin izlerine gelince şöyle özetlenebilir; karabasan ve albasması gibi olaylar, ölünün arkasından yemek vermek, ağaçlara bez bağlayıp dilekte bulunmak, türbe ve tekke ziyaretleri ve bunların yüksek tepe gibi yerde olması, çocukların yaşaması için iyi ruhlara satılması anlamında çocuklara Satı ve Satılmış adları verilmesi, koca evine girerken gelinin başından çerez saçılması gibi. Şimdi nereden çıktı bu Şamanizm diyenler olduğunu duyar gibiyim fakat sonuçta toplumumuzu ilgilendirmiş bir konu ve kültürel olarakta hala çoğu davranışımızda etkisi var. Okuyan herkese sevgilerimle. Galip COŞKUN

Yazar: GALİP COŞKUN

Tarih: 28.12.2010 00:14:19

Galip Coşkun
Okunma Sayısı: 483

Yorum Ekle

YAZARIN DİĞER YAZILARI