YÖREMİZ VE KULLANILAN KİŞİ ADLARI Bilinen bir şeydirki belli bir toplum ve yörede kullanılan adlar o toplum ve yörenin kültürünü yansıtır. Çoğunlukla bu yansıma inanç kaynaklıdır fakat Türk toplumunda bu yansıma bile Türkçeleştirilerek kullanılmıştır. Örneğin Muhammet, Mehmet hatta Memmet yada Memet biçiminde Türkçe ses uyumuna uyarlanarak toplumda kullanılmıştır. Bu örnekleri çoğaltırsak gerçek söyleniş biçimi Fatıma olan sözcük Fadime’ye, Hadice, Haççe’ye, Hüseyin, Üseyin’e dönüştürülerek kullanılmıştır. Yöremizde kullanılan kişi adlarıda genellikle inanç kaynaklıdır fakat Türkçe biçimiyle yada dinsel ilintinin tam yansıması alınarak kullanılmıştır. Nasıl mı? Şöyleki çocuğu olupta yaşamayan aileler çevrelerindeki tekke, yatır gibi yerlere giderek çocuklarının yaşaması için dua ve isteklerini ortaya kor sonuçta doğan çocuğa başka yörelerde adanmış anlamına gelen Nezir ve Nazire adı verilirken yöremizde Satı ve Satılmış adları konulmaktadır. Yada çocuğu olmayan aile tanınmış bir ziyaret yerine giderek çocuklarının olması durumunda o yerin tam olarak anıldığı adları çocuklarına vermektedir Haydar, Sultan, Hacı, Bektaş, Veli, Nesimi gibi. Bu tür ziyarete olanağı bulamayanların ise yardımına uykularında gördükleri düşler yetişmekte düşlerinde gördükleri din yada toplum ileri gelenlerinin adlarını çocuklarına vermektedir ki bu adlarda genelde yukarda saydığımız adların benzerleri olmakta yada Ali, Hıdır(Hızır), Hasan, Cemalettin, Mustafa Kemal gibi. Konulan adlar kimi zamanda doğum sırasında içinde bulunulan günleri de yansıtır örneğin Muharrem, Bayram, Kadir biçiminde. Birde daha önceden yaşamını yitiren aile bireylerinin adlarını çocuklara verme geleneği vardır ki bu adlar verilmesine rağmen günlük yaşamda kullanılmadığıda olur. Örneğin adı konulan birey çok seviliyorsa adını anmak yerine Dede, Nene şeklinde seslenildiği olur yada genç yaşta ölmüşse adı konulan çocuğa fiziksel özelliklerine göre Sarı, Kara diyerek seslenildiği olur. Birde aynı cinsiyette çocukların ardarda olması yada çok çocuk olması durumunda kullanılanlar vardır ki hemen hemen hepside Türkçe kökenlidir ve bunları da Yeter, Durak, Duran, Songül olarak örneklemek mümkündür. Görüldüğü gibi bizlere anlaşılmaz, anlamsız yada gülünç gelen çoğu ad gerçekte önemli ve duygu yüklü bir sonucun izdüşümüdür ve yöremizde kullanılan kişi adlarının büyük bir çoğunluğu da Türkçedir. Benim bu konuda aklımda kalanlar bunlar varsa eksiğim yüksek hoşgörünüze sığınırım. Herkese sevgi ve esenlik dileklerimle…….. Galip COŞKUN

Yazar: GALİP COŞKUN

Tarih: 06.03.2010 21:38:29

Galip Coşkun
Okunma Sayısı: 1762

Yorum Ekle

YAZARIN DİĞER YAZILARI